ΟΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

Οι Ολυμπιακοί αγώνες φαίνεται να συμπυκνώνουν και να αποκρυσταλλώνουν μια σειρά από ιδεώδη που σχετίζονται με την ίδια τη φυσιογνωμία του ελληνικού πολιτισμού, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα ώστε να συγχέονται με την ωριμότερη και ευγενέστερη διατύπωσή του. Ο κατάλογος των στοιχείων, των γνωρισμάτων, που θα μπορούσαν να περιγράψουν αλλά και να εξηγήσουν το φαινόμενο των Ολυμπιακών αγώνων συγκροτείται ακτινωτά διατρέχοντας σχεδόν όλες τις πτυχές της αρχαίας ελληνικής πραγματικότητας, με άξονα την απαίτηση της ιδεώδους αρμονίας σε ατομικό, συλλογικό, εθνικό επίπεδο, ακόμα και εάν, ή ακριβώς, επειδή αυτή η αρμονία ήταν το διαφυγόν κέρδος της πραγματικότητας. Κατά ένα χαρακτηριστικό τρόπο, τα ίδια αυτά στοιχεία αντιστοιχούν σε αρετές, σε αξίες - οι ολυμπιακές αθλητικές δραστηριότητες παραπέμπουν στη βέλτιστη μορφή αλλά και, με ένα εμβληματικό τρόπο, στην ουσία. Φαίνεται, επίσης, όλα να ξεκινούν από μια αντίληψη για το σώμα και τη λειτουργία του μέσα στον πολιτισμό, ένα σώμα κτήμα της κοινωνίας, ένα σώμα-σύμβολο, ένα σώμα κάτι περισσότερο από σώμα, γιατί είναι μονάδα αξίας.

Το ιστορικό στοίχημα των Ολυμπιακών αγώνων σήμερα είναι, ακριβώς, να αποδειχθεί όχι ότι αποτελούν ένα ελληνικό επίτευγμα και να συνδεθούν έτσι αποκλειστικά με την ελληνική κουλτούρα, αλλά να φανεί το κομμάτι εκείνο της ελληνικής κουλτούρας που μπορεί να αποτελέσει παγκόσμια κληρονομιά και αντικείμενο παγκόσμιας προστασίας. Γι' αυτό έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον οι συγκριτικές εκείνες μελέτες, οι οποίες θα μπορούσαν να αναδείξουν τα κοινά στοιχεία που είναι ικανά μα συνδέσουν ακόμα και σήμερα, ή κυρίως σήμερα, τις διαφορετικές κουλτούρες, κάτω από κοινές αξίες, κοινές πρακτικές, κοινές τελετουργίες, κοινές ανάγκες. Δηλαδή, σήμερα, εάν θέλουμε να επιμείνουμε στο νόημα των Ολυμπιακών αγώνων, επί της ουσίας, σε ένα τέτοιο επίπεδο ανάλυσης θα έπρεπε να στρέψουμε τις προσπάθειές μας.

Μαρία Α. Καΐλα, Georges Thill, Έλενα Θεοδωροπούλου, Γιώτα Ξανθάκου

(Από την εισαγωγή του βιβλίου)